Homeopatia – co warto wiedzieć?

W celu poprawy odporności, ale i leczenia różnych dolegliwości, ludzie często sięgają po różne metody, uznawane przez nich za terapeutyczne. Niektórzy zwracają się ku np. medycynie ludowej. Inni – Tradycyjnej Medycynie Chińskiej. Dużym zainteresowaniem cieszy się również homeopatia. Czym jest ta dziedzina? Czy można na niej polegać? Jakie są jej podstawy? Zapraszamy do przeczytania tego artykułu.

Czym jest homeopatia?

To rodzaj tzw. medycyny niekonwencjonalnej (odrębna gałąź do medycyny konwencjonalnej/akademickiej), opierająca się na stymulacji organizmu do wzbudzenia procesów regeneracyjnych i – de facto – samoleczenia. Jej podstawy zostały opracowane na początku XIX wieku przez niemieckiego lekarza dr Samuela Hahnemanna Leczenie homeopatyczne polega na podawaniu małej, często mikroskopijnej, dawki leku. Często są to różnego rodzaju wyciągi roślinne, preparaty z surowców odzwierzęcych, a także mineralne. Leki są zwykle dostępne w formie tabletek, granulek, nalewek, kremów i czopków. W każdym z nich są niewielkie ilości składników aktywnych.

Jakie są podstawy homeopatii?

Wiedząc już, co to homeopatia, warto dowiedzieć się więcej o podstawowych zasadach. Najważniejsza zaś brzmi similia similibus curentur, czyli podobne leczyć podobnym. To oznacza, że konkretna substancja, która u zdrowej osoby wywołałaby konkretne objawy, u chorego może je leczyć, jeśli występuje z powodów chorobowych. Dlatego podaje się ją w mikroskopijnej, homeopatycznej dozie. Oznacza to, że czynnik aktywny jest wielokrotnie rozcieńczany, co ma z jednej strony zapewnić skuteczność, a z drugiej – być bezpieczne dla chorego.

Druga istotna zasada to indywidualny dobór terapii. Leki powinny być starannie dobrane do warunków danej osoby. Oznacza to, że co u jednego zadziała na określone dolegliwości, u drugiego nie odniesie takiego samego skutku. Często uwzględnia się szereg czynników, które dla osób postronnych mogą być nieistotne (w tym np. czas ataków kaszlu, kolor wydzieliny, dźwięk wydawany przy kaszlu).

Ogromne znaczenie ma także holizm. Homeopata, obok objawów fizycznych, uwzględnia:

• osobowość,

• emocje,

• przyzwyczajenia,

• styl życia (więc i stresory obecne w codzienności danej osoby).

Bada się również dietę, higienę snu, reakcję na warunki pogodowe oraz uwarunkowania środowiskowe. Homeopatia bowiem wiąże czynniki emocjonalne z objawami somatycznymi (czyli fizycznymi) choroby.

Bezpieczeństwo – trzecia, ale bezsprzecznie najważniejsza zasada tej dziedziny. Leki homeopatyczne nie mają efektów ubocznych, co wynika z ich wielokrotnego rozcieńczania. Co więcej – nie wchodzą one również w reakcję z innymi lekami, a mogą nawet łagodzić skutki niepożądane ich przyjmowania. Dlatego zwolennicy tej dziedziny zalecają stosowanie jej m.in. przy chemioterapii. Według nich – do przyjmowania homeopatii nie ma też żadnych przeciwwskazań.

W kontekście wymienionych zasad bardzo ważna jest odpowiedź na pytanie – kto to homeopata. Warto wiedzieć, że zajęcie to nie ma nic wspólnego ze specjalizacją lekarską. Zasadniczo więc homeopatią może zajmować się nawet osoba, która nie ukończyła studiów medycznych na uniwersytecie czy bez jakiejkolwiek licencji. Natomiast, krótko ujmując, to ktoś, kto diagnozuje (ale nie w rozumieniu medycznym) i określa terapię na zasadach homeopatii. Homeopaci często prowadzą często długie wywiady, by dokładnie poznać pacjenta. W praktyce zdarza się, że homeopatami są także konwencjonalni lekarze, chcący zapewnić pacjentowi bardziej holistyczne i kompleksowe podejście do zdrowia.

Czy homeopatia jest skuteczna?

Gdy już wiadomo, na czym polega homeopatia, warto powiedzieć więcej o skuteczności tej metody. Wedle osób, które ją stosują – zarówno homeopatów, jak i zwolenników takiego leczenia, to efektywna terapia. Jej skuteczność dostrzegają przede wszystkim w naturalności i bezpieczeństwie przyjmowania środków homeopatycznych.

Jednakże większość środowiska medycznego podważa jej skuteczność, powołując się na badania naukowe, stwierdzające, iż homeopatia nie jest efektywniejsza od środków placebo. Ponadto brakuje logicznego wyjaśnienia mechanizmu działania środków homeopatycznych (nie dostarczają go również producenci tych preparatów). Z drugiej strony – wśród lekarzy są też tacy, którzy wdrażają tę metodę przynajmniej w formie terapii pomocniczej dla głównego leczenia.

Kiedy postawić na leczenie homeopatyczne?

Obecnie w aptekach można znaleźć szereg różnych środków homeopatycznych na różne dolegliwości. Stosuje się je m.in. na alergie, zwłaszcza na katar sienny i podobne reakcje organizmu. Ponadto w ofercie producentów środków homeopatycznych są także środki do leczenia sezonowych infekcji, w tym przeziębienia, czy raczej – jego objawów, takich jak kaszel czy cieknący nos. Homeopatia stosowana jest też w stanach nadmiernej nerwowości – wśród takich preparatów są różne produkty o działaniu uspokajającym.

W sprzedaży znajdują się także środki, które mają mieć działanie ochronne, w tym na te „ostrzejsze” choroby. Należy jednak mieć na uwadze, że ich właściwości nie zostały w żaden sposób potwierdzone.

Homeopatia a medycyna konwencjonalna

Terapia homeopatyczna bywa pewnym wsparciem dla zwykłego leczenia. Należy jednak pamiętać, że homeopatia nie zastąpi medycyny opartej na dowodach. Dziedzina ta nie bez przyczyny budzi mnóstwo kontrowersji i stale wywołuje spory oraz dyskusje w środowisku medycznym, jak i wśród pacjentów. Co do zasady bowiem – przyjmowanie środków homeopatycznych nie szkodzi. Ale oparcie zdrowienia wyłącznie na nich może być niebezpieczne.