Kiedy warto stosować probiotyki dla dzieci?

W układzie pokarmowym człowieka bytuje wiele drobnoustrojów, mających realny wpływ na funkcjonowanie całego organizmu. W przypadku dzieci mikrobiota jelitowa wciąż się kształtuje i może być łatwo zaburzona, np. w sytuacji, gdy pojawiają się rozwolnienia lub przy zatruciach. Z tego powodu czasem rodzice stawiają pytanie – czy dzieciom podaje się probiotyki? W tym artykule postaramy się odpowiedzieć, kiedy takie preparaty się stosuje u najmłodszych. Podpowiemy również, jaki będzie dobry probiotyk dla dziecka.

Czym są probiotyki?

Probiotykami nazywamy żywe organizmy o korzystnym działaniu na funkcjonowanie organizmu. Należy przy tym podkreślić, że ich pozytywny wpływ wynika nie tylko z samych właściwości „dobrych bakterii”, ale i odpowiedniej ich ilości. Flora jelitowa bowiem potrzebuje różnych szczepów w określonych proporcjach, a wszelkie jej zaburzenia mogą wpłynąć niekorzystnie na pracę układu pokarmowego i całego ciała.

To szczególnie ważne w kontekście dzieci. U nich bowiem mikrobiota dopiero się kształtuje i łatwo ulega zachwianiu. Jaki natomiast probiotyki mają wpływ na organizm? Wskazuje się, że do korzystnego oddziaływania dobrych bakterii zalicza się:

• stymulację układu immunologicznego,

• wspomaganie pracy układu trawienia (w tym zapobieganie biegunkom i kolkom),

• zwiększenie odporności na alergie i choroby z nimi powiązane (m.in. atopowe zapalenie skóry),

• ochronę przed infekcjami układu moczowego oraz wykształceniem się kamieni nerkowych,

• wsparcie w walce z nadprogramowymi kilogramami.

Kiedy można i warto podawać dzieciom probiotyki?

Stosowanie probiotyków u ludzi w ogóle zaleca się w różnych sytuacjach. Główną przesłanką jest antybiotykoterapia, gdyż środki podawane w trakcie leczenia mogą negatywnie oddziaływać na florę bakteryjną, doprowadzając do jej zubożenia lub zachwiania (co może skutkować np. kolonizacją innych, odpornych na lek szczepów). Ponadto zaleca się ich stosowanie także przy:

• obniżonej odporności,

• życiu w napięciu i stresie,

• ubogiej i mało zróżnicowanej diecie, bogatej w cukry proste i tłuszcze trans.

Kiedy zaopatrzyć się w probiotyki dla dzieci? Wymienia się trzy główne okoliczności, gdy lekarz czasem zaleca podawanie ich maluchom:

• urodzenie przez cesarskie cięcie,

• prowadzenie antybiotykoterapii,

• uporczywa kolka niemowlęca.

Oprócz tego, jak wspominaliśmy, są wskazane przy wspieraniu leczenia i zapobiegania AZS, alergii i ogólnej odporności.

Probiotyki dla dzieci po cesarskim cięciu – odpowiednie rozwiązanie?

W drogach rodnych kobiet również występują probiotyki. Dziecko, w czasie naturalnego porodu, przechodząc przez kanał rodny, pobiera od matki składniki mikroflory charakterystyczne dla jej układów pokarmowego i rozrodczego. Wśród nich wymienia się m.in. szczepy z rodzaju:

• Lactobacillus,

• Bifidobacterium.

Te dobre mikroorganizmy mają decydujący wpływ na kształtowanie się odporności dziecka. Natomiast maluchy, które przyszły na świat poprzez cesarskie cięcie, mają inną mikrobiotę, często zubożoną o te szczepy, co potencjalnie odbija się negatywnie na ich systemie immunologicznym. Co więcej – przejmują one bakterie z otoczenia, tj. ze skóry matki oraz środowiska szpitalnego. To tylko potęguje potencjalne ryzyko wystąpienia alergii, egzemy i innych dolegliwości (w tym nawet otyłości i astmy!).

Warto podkreślić, że na kształtowanie się mikroflory jelitowej wpływa nie tylko poród, ale i mleko matki. Naturalne karmienie może pomóc w unormowaniu poziomów bakterii jelitowych, jednak wskazuje się, że u kobiet rodzących poprzez cesarskie cięcie laktacja pojawia się z opóźnieniem.

Po przytoczeniu powyższych informacji więc jak najbardziej zasadne jest pytanie – czy należy podawać niemowlętom probiotyki? Specjaliści nie są w tej materii zgodni. Warto więc zwrócić się bezpośrednio do swojego lekarza z pytaniem i – ewentualnie – wdrożyć indywidualną suplementację.

Antybiotykoterapia i probiotyki u dzieci

Tak, jak u dorosłych, tak i u dzieci, w przypadku niektórych infekcji bakteryjnych konieczne bywa wdrożenie leczenie antybiotykami, zabijającymi i zapobiegającymi namnażaniu się szkodliwych mikroorganizmów. Te z kolei mogą negatywnie wpływać na korzystne bakterie występujące w ludzkim organizmie. Z tego powodu sami lekarze zalecają stosowanie probiotyków. Należy przy tym utrzymywać odpowiedni protokół stosowania, tj. po przyjęciu antybiotyku trzeba odczekać około 2 godzin przed podaniem probiotyku. Niekiedy też zaleca się stosowanie ich przez określony czas po zakończeniu antybiotykoterapii.

Probiotyki na kolkę niemowlęcą?

Ból brzuszka to częsta zmora małych dzieci, ale i powód zmartwienia dla rodziców. Kolka niemowlęca, powodowana przez wzdęcia o różnych przyczynach (np. niedojrzałość układu pokarmowego i połykanie powietrza podczas jedzenia), bywa przewlekła. Wówczas lekarz może zalecić np. stosowanie probiotyków – niektóre badania bowiem sugerują, że np. szczep Lactobacillus reuteri łagodzi jej objawy.

Jakie probiotyki są odpowiednie dla dzieci?

Flora bakteryjna składa się z różnych szczepów bakterii. Probiotyki zaś służą „zaszczepianiu” w jelitach tych o najkorzystniejszym działaniu. Wśród nich wyróżnia się m.in. Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus GG i Lactobacillus reuteri. Ostatecznie jednak to, jakie probiotyki dla niemowląt lub starszych dzieci należy zastosować, zaleca lekarz. Farmaceuta w aptece również może poradzić właściwy preparat, jednak zawsze warto skonsultować decyzję o ich podawaniu ze specjalistą.