Objawy alergii u niemowlaka

Obecnie wiele osób cierpi na alergię. Często obserwuje się ją już w pierwszych miesiącach życia, choć rodzice nie zawsze prawidłowo rozpoznają uczulenie. Tymczasem alergia u niemowlaka może wpływać na komfort jego funkcjonowania, ale również na bezpieczeństwo jego zdrowia i życia. Jeśli szukasz informacji na ten temat – przeczytaj ten artykuł. Zamieszczamy w nim najważniejsze informacje dotyczące uczuleń u noworodków i niemowląt.
Skąd się bierze alergia u niemowląt?
Alergią nazywamy nadmierną i nieprawidłową reakcję układu odpornościowego na różnego rodzaju substancje, nazywanymi alergenami. Ma ona zróżnicowane podłoże i wynika z szeregu różnych czynników, w tym:
środowiskowych,
genetycznych,
mikroflory obecnej w organizmie dziecka,
wieku.
Warunki środowiskowe, w tym zanieczyszczenie powietrza smogiem i różnymi pyłami oraz nadmierna ilość kurzu w otoczeniu, dla młodego organizmu mogą być dużym obciążeniem. Unoszące się cząstki spalin potencjalnie wpływają na rozwój astmy czy uczulenia na alergeny wziewne. Podobnie działa dym papierosowy, dlatego, w przypadku nałogu tytoniowego, warto zrewidować swój styl życia.
Oprócz tego alergia u noworodka może wynikać z przyczyn genetycznych. Jeśli co najmniej jedno z rodziców jest alergikiem, istnieje prawdopodobieństwo, że pociecha będzie miało predyspozycje do podobnych dolegliwości.
Różne badania wykazują, że bakterie bytujące w układzie pokarmowym wpływają na naszą odporność. Maluchy, które przyszły na świat drogą naturalną, często przejmują część mikrobiomu należącego do matki. U dzieci urodzonych drogą cesarskiego cięcia, często brakuje zdrowych szczepów bakteryjnych. Niemniej – w obu przypadkach mikrobiota wciąż się rozwija, co miewa przełożenie np. na nadreaktywność układu odpornościowego. Dla porównania – u dorosłych osób zdrowa mikroflora zmniejsza przepuszczalność błony śluzowej i wzmacnia barierę immunologiczną.
Ponadto system immunologiczny i układ pokarmowy niemowląt „poznają” otaczającą go rzeczywistość. Dlatego wiek dziecka stanowi istotny czynnik w występowaniu alergii. Uczulenie u niemowlaka może wynikać więc z tego, że organizm dopiero uczy się reagować na różnego rodzaju czynniki z otoczenia, w tym na pokarm (zwłaszcza białka pokarmowe), cząsteczki lotne lub kosmetyki.
Co najczęściej powoduje alergię u maluchów?
U małych dzieci najczęściej objawy uczulenia pojawiają się w wyniku spożycia określonych produktów. Alergia pokarmowa u noworodka może wystąpić zarówno u maluchów karmionych piersią, jak i mlekiem modyfikowanym. W pierwszym przypadku stanowi ona efekt tego, co spożywa matka. Wobec tego, jeśli kobieta przyjmuje potencjalne alergeny, to istnieje ryzyko wystąpienia objawów alergicznych u pociechy. Do tych składników zaliczamy m.in.:
mleko krowie i jego przetwory,
jaja,
orzechy,
soję,
ryby i owoce morza,
czekoladę,
cytrusy.
Warto podkreślić, że te same produkty mogą powodować uczulenie w momencie rozszerzania diety dziecka. Natomiast w sytuacji, gdy maluchowi doskwiera alergia przy karmieniu mlekiem modyfikowanym, to alergenem są białka mleka krowiego.
Poza alergią pokarmową organizm niemowlęcia może reagować na cząsteczki unoszące się w powietrzu, takie jak pyłki roślin czy kurz domowy. Mocno alergizujące są także zarodniki grzybów pleśniowych i sierść zwierząt. Rzadziej natomiast występują alergie kontaktowe, polegające na bezpośrednim kontakcie skóry z wybranym materiałem.
Rozpoznawanie alergii u niemowląt – najczęściej występujące objawy
Rozpoznanie reakcji alergicznych u dziecka bywa trudne. Wymaga czujnej obserwacji pociechy, a same objawy są niespecyficzne, typowe np. dla infekcji. Symptomy zaś można podzielić na:
skórne,
od układu pokarmowego,
ze strony układu oddechowego.
Objawy skórne
Warto wiedzieć, że alergia pokarmowa u niemowląt często powoduje objawy skórne. Niekiedy też wywołują w kontakcie z lotnymi alergenami. Zwykle przejawia się egzemą typową dla Atopowego Zapalenia Skóry (np. w zagięciach łokci, kolan, na twarzy, szyi). Wysypki te mają postać wysuszenia skóry oraz rumieniowo-grudkowej wysypki, nierzadko z sączącymi się pęcherzykami. Dodatkowo typowy dla takich zmian typowe jest pieczenie i trudny do zniesienia świąd.
Objawy od układu pokarmowego
Symptomy występujące w obrębie układu pokarmowego mogą być wyjątkowo uciążliwe. Alergia noworodka na mleko matki (czy raczej to, co przenika do niego), jak i inne pokarmy przejawia się m.in.:
wzdęciami,
bólami brzucha,
kolką,
zwiększoną częstotliwością ulewania,
biegunką,
osłabionym apetytem.
Zauważa się także brak zwiększenia masy ciała oraz zmianę konsystencji i barwy stolca. W skrajnych przypadkach pojawia się krew i śluz w stolcu (bardziej typowe w pierwszych miesiącach życia).
Objawy ze strony układu oddechowego
U maluszków mogą wystąpić też objawy uczulenia od strony układu oddechowego. To np. katar alergiczny (zarówno w przypadku alergenów wziewnych, jak i pokarmowych), napady kichania, problemy z oddychaniem, obrzęk w obrębie gardła i śluzówki nosa oraz zapalenie spojówek. Czasem pojawia się także kaszel, świst oddechowy czy sapka.
Co zrobić w sytuacji, gdy u niemowlęcia wystąpi alergia?
W takiej sytuacji najważniejsze jest, aby właściwie zdiagnozować dolegliwości występujące u malucha. Ze względu na niespecyficzność objawów, należy udać się do lekarza, który pomoże stwierdzić powód występowania konkretnych objawów. Jeśli okaże się, że to uczulenie, pediatra najpewniej skieruje rodziców z maluchem do alergologa. Wtedy też dokonuje się diagnozy i wdraża odpowiednie leczenie.

